فرایندهای حیات

گیاهان نیز مانند تمام موجودات زنده باید برای ادامه ی حیات، رشد، و تولید مثل غذا بگیرند و تنفس کنند. گیاهان، برخلاف جانوران، قادرند از طریق فرایند فتوسنتز غذای خود را بسازند. غذایی که طی فتوسنتز درست می شود، بعد در تنفس مصرف می شود. تنفس فرایندی است که طی آن اکسیژن و قند واکنش می کنند تا انرژی شیمیایی و کربن دی اکسید تولید شود.

بنابراین گیاهان، مانند جانوران، باید اکسیژن داشته باشند تا ادامه ی حیات دهند. یاخته های گیاهی، بیشتر اکسیژن خود را به شکل یک فراورده ی فرعی فتوسنتز تولید می کنند. در واقع، یاخته های گیاهی در مدت دوره های فتوسنتز فعال، مقدار زیادی اکسیژن اضافی بیرون می دهند. اما این تولید اکسیژن با توقف فتوسنتز متوقف می شود، مثلاً در شب هنگام. آن گاه، یاخته های گیاهی برای ادامه ی تنفس باید اکسیژن را از جوّ بگیرند.

گیاهان از راه روزنه ها، یعنی منفذهای ریزی که در پوشش های کوتیکول مومی برگ ها و ساقه ها قرار دارند، «نفس می کشند». گیاهان علاوه بر «دَم» با اکسیژن، باید کربن دی اکسید «بازدم» کنند، درست مثل جانوران. وقتی در زمان های خشکی گیاهان ناچار می شوند روزنه هایشان را ببندند، تنفس آن ها بسیار کند می شود و ممکن است سرانجام متوقف شود.

گیاهان به انواع عناصر غذایی غیر  آلی یا کانی ها نیز نیاز دارند و این ها را معمولاً از طریق ریشه ها از محیط پیرامون خود جذب می کنند. این عناصر غذایی شامل مقادیر نسبتاً زیادی نیتروژن، گوگرد، فسفر، پتاسیم، کلسیم، و منیزیم و نیز مقادیر اندکی  آهن، مس، منگنز، روی، مولیبدن، بور، کبالت، و کلر است. این چهارده عنصر غذایی خاک، هماره با کربن، هیدروژن، و اکسیژنِ جوّ، عناصر اصلی تغذیه ی گیاه را تشکیل می دهند. فقدان هر یک از این عناصر می تواند رشد گیاه را متوقف کند.

رشد

بیشتر انرژی تولید شده در تنفس به مصرف نگهداری بافت های کنونی گیاه می رسد. وقتی شرایط خوب باشد، انرژی اضافی به مصرف رشد می رسد. گیاه شناسان معمولاً دو نوع رشد گیاهی را تشخیص می دهند: اولیه و ثانویه.

رشد اولیه

فرایندی است که در آن ساقه ها و ریشه های گیاه طویل می شوند و بافت های خاصی مثل برگ ها به وجود می آیند. این کار با افزوده شدن یاخته های جدید در نواحی خاصی به نام مریستم های انتهایی انجام می شود که در نوک ریشه ها، شاخه ها، و جوانه ها قرار دارند (جانوارن، برعکس، یاخته های جدید ضمن رشد به تمام بدن افزوده می شوند).

رشد اولیه در گیاهان در واقع برابر تحرک در جانوران است. گیاهان به جای بلند شدن و راه رفتن، طول بدنشان را دراز می کنند تا به نواحی جدید منابع آب، نور خورشید، و عناصر غذایی دسترسی پیدا کنند.

رشد ثانویه

فرایندی است که طی آن گیاهان چوبی ضخامت ریشه ها، شاخه ها، و ساقه ها یا تنه هایشان را افزایش می دهند. رشد ثانویه از تولید یاخته های جدید در استوانه ای از بافت به وجود می آید که مریستم جانبی یا لایه ی زاینده نام دارد. لایه ی زاینده در فصل رشد هر سال، یاخته های جدید تولید می کند. این چرخه ی سالانه ی رشد را به شکل حلقه ی مشخصی در برش عرضی ساقه ی چوبی بعضی گیاهان یا در تنه ی درخت می توان دید. هر حلقه مربوط به یک سال رشد است.